Gỗ tràm là một cái tên khá quen thuộc với nhiều gia đình Việt Nam, đặc biệt ở miền Trung và miền Nam. Tuy quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu rõ loại gỗ này có gì hay, ưu nhược điểm ra sao, và liệu nó có phù hợp để làm nội thất hay không. Trong bối cảnh nhiều người tìm kiếm vật liệu bền – đẹp – giá hợp lý, gỗ tràm đã trở thành đề tài được quan tâm nhiều hơn bao giờ hết.
Bài viết này sẽ đưa bạn đi một vòng từ nguồn gốc, đặc điểm, ứng dụng cho đến giá thành và so sánh, với cách tiếp cận nhẹ nhàng nhưng đầy đủ như một bài báo chuyên sâu.
Gỗ tràm là gì? – Khởi nguồn của loại gỗ “mộc mạc mà hữu dụng”
Trước khi đi vào ứng dụng, chúng ta hãy bắt đầu từ chính bản chất của loại gỗ quen thuộc này để hiểu vì sao nó lại nhận được nhiều sự chú ý.
Gỗ tràm là loại gỗ được khai thác từ cây tràm – loài cây thuộc chi Acacia (keo), vốn sinh trưởng rất tốt ở vùng khí hậu nhiệt đới. Cây tràm lớn nhanh, dễ trồng và có khả năng phát triển ngay cả trên những vùng đất nghèo dinh dưỡng. Ở Việt Nam, tràm được trồng nhiều tại Quảng Trị, Huế, Đồng Nai, Bình Phước, Tây Ninh…
Cây tràm có thân thẳng, gỗ chắc hơn nhiều loại cây mọc nhanh. Đặc biệt, trong gỗ có chứa tinh dầu tự nhiên giúp chống mối mọt – đây là lợi thế lớn mà không phải loại gỗ rừng trồng nào cũng có.
Gỗ tràm có những loại nào? – Mỗi loại một nét riêng
Để hiểu rõ thị trường và chọn đúng loại gỗ phù hợp nhu cầu, chúng ta nên biết gỗ tràm được chia thành một vài nhóm phổ biến. Mỗi loại lại có đặc tính và ứng dụng khác nhau.
Tràm bông vàng (Acacia mangium)
Đây là loại tràm lớn nhanh, có màu gỗ sáng và vân rất “hiền”, được dùng nhiều trong nội thất, đặc biệt là ván ghép và đồ gia dụng.
Tràm Úc (Acacia auriculiformis)
Loại này cứng và nặng hơn, thớ mịn, phù hợp làm kết cấu, pallet hoặc những sản phẩm cần độ chịu lực cao.
Gỗ tràm ghép thanh
Không phải một giống cây, mà là dạng sản phẩm được ghép từ nhiều thanh gỗ tràm.
Tràm ghép thanh rất phổ biến vì:
- đẹp
- ổn định
- ít cong vênh
- giá tốt
Nhờ vậy, nó được ưa chuộng trong tủ bếp, mặt bàn, bậc cầu thang và đồ trang trí.
Đặc điểm cơ lý của gỗ tràm – Vì sao ngày càng được ưa chuộng?
Khi đánh giá một loại gỗ, người ta thường nhìn vào màu sắc, độ bền, độ ổn định và khả năng chống mối mọt. Gỗ tràm sở hữu những đặc điểm đáng chú ý.
Màu sắc & vân gỗ
Gỗ tràm có màu vàng nhạt đến nâu, vân thường xoắn nhẹ tạo cảm giác tự nhiên, gần gũi. Vân của tràm không quá “điển hình” như sồi nhưng lại có nét độc đáo riêng.
Độ cứng và độ bền
Tràm thuộc nhóm gỗ trung bình – không quá cứng nhưng đủ bền cho hầu hết đồ nội thất gia đình. Gỗ chắc, chịu lực tốt hơn thông hay cao su.
Tính ổn định
Khi đã qua sấy kỹ, gỗ tràm giữ được độ ổn định, ít cong vênh. Đây là điểm cộng lớn cho sản phẩm nội thất dài hạn.
Tinh dầu tự nhiên
Đặc trưng đáng chú ý nhất: tinh dầu tràm trong gỗ có khả năng chống mối tốt. Đây chính là lý do gỗ tràm thường bền hơn các loại gỗ rừng trồng khác.
Ứng dụng của gỗ tràm – Từ nội thất đến xây dựng
Gỗ tràm không chỉ dùng trong gia đình mà còn xuất hiện trong cả công nghiệp và xây dựng. Đây là một loại vật liệu có phạm vi sử dụng rất rộng.
Nội thất gia đình
Nếu bạn bước vào một căn hộ phong cách mộc, cơ hội cao là bạn sẽ thấy gỗ tràm trong:
- bàn ghế
- giường ngủ
- tủ quần áo
- tủ bếp
- mặt bàn
- cầu thang
Tràm mang lại cảm giác ấm áp và tự nhiên.
Đồ gia dụng – decor
Tràm cũng được dùng làm khay, kệ, khung tranh, đèn gỗ, chậu cây…
Vân độc đáo giúp các món decor thêm sinh động.
Pallet – ván ghép – sản xuất công nghiệp
Tràm cứng và rẻ, nên pallet tràm rất phổ biến trong vận chuyển hàng.
Xây dựng
Cọc tràm là “huyền thoại” của miền Nam. Nhờ đặc tính càng ngâm càng bền, cọc tràm được dùng chống sụt lún nhà dân, công trình nhỏ.
Ưu điểm của gỗ tràm – “Giá mềm nhưng chất lượng không hề tầm thường”
Khi nghĩ đến gỗ rừng trồng, nhiều người thường e ngại rằng chất lượng không bằng gỗ tự nhiên lâu năm. Nhưng tràm lại là trường hợp ngoại lệ, với nhiều ưu điểm đáng giá:
Giá thành phải chăng
Nhờ trồng dễ – thu hoạch nhanh, gỗ tràm có mức giá phù hợp đa số người dùng. So với gỗ sồi hoặc xoan đào, giá gỗ tràm “dễ chịu” hơn rất nhiều.
Chất lượng ổn định
Tràm không quá cứng nhưng rất “lành”, ít nứt, ít co nếu xử lý đúng quy trình.
Khả năng chống mối tốt
Tinh dầu tràm giúp loại bỏ nhiều rủi ro mà các loại gỗ mềm khác dễ mắc phải.
Màu gỗ đẹp – dễ thi công
Màu vàng nâu tự nhiên, dễ kết hợp phong cách Rustic, Scandinavian hay Minimalist.
Thân thiện môi trường
Là loại gỗ rừng trồng, giúp giảm áp lực lên rừng tự nhiên. Chu kỳ trồng ngắn nên rất bền vững.
Nhược điểm của gỗ tràm – Điều gì cần cân nhắc trước khi dùng?
Không có loại gỗ nào hoàn hảo tuyệt đối. Gỗ tràm cũng có những điểm hạn chế nhất định:
Vân xoắn – đôi khi không hợp phong cách hiện đại
Một số người thích vân thẳng, còn vân tràm hơi “rối” nên tùy gu thẩm mỹ mà phù hợp hay không.
Mềm hơn một số loại gỗ cao cấp
So với sồi hay tần bì, tràm kém cứng hơn, dễ trầy xước khi dùng làm mặt bàn bếp hoặc bàn làm việc.
Cần sấy chuẩn
Nếu không sấy đúng kỹ thuật, gỗ có thể bị cong hoặc nứt khi đưa vào sử dụng.
Khối gỗ lớn khó tìm
Do đường kính cây không lớn, nên sản phẩm nguyên khối cỡ lớn không nhiều, chủ yếu là ván ghép.
Hành trình tạo nên sản phẩm gỗ tràm
Để có được một tấm gỗ đẹp, gỗ tràm phải trải qua quy trình khá công phu.
Bước 1: Khai thác
Cây 5–7 năm tuổi được thu hoạch, xử lý vỏ và cắt khúc.
Bước 2: Xẻ gỗ
Các khúc gỗ được xẻ thành phôi, tấm hoặc thanh theo mục đích sử dụng.
Bước 3: Sấy gỗ
Đây là bước quan trọng nhất. Gỗ được sấy trong lò 7–10 ngày để đưa độ ẩm về mức ổn định.
Bước 4: Ghép thanh (nếu là ván ghép)
Các thanh gỗ được chọn lựa, phay và ghép finger hoặc ghép mặt, sau đó ép thủy lực.
Bước 5: Hoàn thiện
Chà nhám – phay cạnh – phun sơn PU hoặc sơn nước.
Giá gỗ tràm hiện nay – Rẻ hay đắt?
(Giá có thể thay đổi theo vùng, độ dày, loại sản phẩm)
| Loại sản phẩm | Giá tham khảo (VNĐ/m2 hoặc m3) |
|---|---|
| Gỗ tràm xẻ hộp | 5 – 7 triệu/m3 |
| Ván ghép tràm dày 18mm | 280.000 – 350.000/m2 |
| Ván ghép tràm dày 20mm–24mm | 350.000 – 420.000/m2 |
| Pallet gỗ tràm | 120.000 – 300.000/chiếc |
| Cọc tràm (2–6m) | 12.000 – 45.000/cây |
So với gỗ sồi (12–18 triệu/m3) hay gỗ cao su (8–10 triệu/m3), gỗ tràm rẻ hơn đáng kể.
So sánh gỗ tràm với những loại gỗ phổ biến – Để chọn đúng nhu cầu
Khi chọn gỗ làm nội thất, so sánh là cách nhanh nhất để quyết định loại nào phù hợp.
- Tràm vs Cao su
- Tràm cứng hơn
- Kháng mối tốt hơn
- Màu đậm hơn
- Giá tương đương
→ Dùng cho đồ bền thì chọn tràm.
- Tràm vs Sồi
- Tràm rẻ hơn nhiều
Sồi cứng – vân đẹp – sang trọng hơn
→ Nếu ngân sách hạn chế, tràm là lựa chọn hợp lý.
- Tràm vs Thông
- Tràm cứng hơn
- Ít bị sâu mọt hơn
- Giá nhỉnh hơn
→ Thông phù hợp decor nhẹ, tràm phù hợp đồ dùng thường xuyên.
Nếu bạn đang tìm một loại gỗ giá hợp lý, bền ở mức khá, màu đẹp tự nhiên và dễ phối nội thất, thì gỗ tràm hoàn toàn là lựa chọn nên cân nhắc.
Tuy không đạt đến sự sang trọng của sồi hay óc chó, nhưng tràm lại cho thấy sự cân bằng tuyệt vời giữa thẩm mỹ – độ bền – giá thành.
